روش های کسب عزت نفس سالم
داشتن عزت نفس سالم که یک نیاز اساسی انسان است
خودپنداره که مفهوم اصلی عزت نفس می باشد تحت تاثیر محیط بیرونی در وجود انسان از همان دوران کودکی شکل می گیرد. رفتار والدین و نزدیکان مهم کودک و پیام هایی کودک به مرور و با گذشت زمان از این افراد دریافت می کند روی نگرش وی نسبت به خودش تاثیر گذار است، چرا که کودک بدون چون و چرا همه آن ها را به عنوان حقیقت قبول می کند. و بر اساس این پیام ها ،رفتارها ، میزان عزت نفس والدین، عملکرد و ساختار خانواده ، عزت نفس او شکل می گیرد.
سیراب شدن کودک از محبت در دوران کودکی، پذیرش بدون قید وشرط او به عنوان یک انسان، احترام به وی در شکل گیری عزت نفس سالم نقش اساسی دارد. تحقیر شدن، تنبیه شدن، مسخره شدن و بد رفتاریهای دیگر با کودک،عزت نفس پایین را در او ایجاد می کند.
منافع عزت نفس
عزت نفس سالم باعث افزایش سلامت جسمی-روانی- اجتماعی و معنوی در انسان می گردد. افرادی که دارای عزت نفس سالم می باشند دارای ویژگیهایی هستند که عبارتند از:
1. پذیرش خود و دیگران
2. آرامش بیشتر در زندگی
3. مثبت بودن و احساس شادی کردن
4. اشتیاق به داشتن مسئولیت بیشتر و احساس کنترل افزون تر بر زندگی و داشتن استقلال روحی
5. توجه بهتر به دیگران و احساس راحتی در موقعیت های اجتماعی
6. احساس متعادل بودن
7. اتکا به خود و خلاقیت بیشتر و وابسته نشدن به عقاید و تائید دیگران
8. بهبود ظاهر و احساس سرزندگی
9. آمادگی بیشتر برای دریافت محبت و محبت کردن
10. ملایم تر بودن با خود و دیگران و توانایی ریسک پذیر بودن و آماده بودن برای تغییر
11. توانایی تبریک گفتن به دیگران به علت موفقیت هایشان بدون هیچ گونه احساس حسادت
12. اطمینان داشتن به خود در همه فعالیت ها و مسئولیت پذیری
13. در میان گذاشتن صریح مشکلات زندگی با دیگران و چاره اندیشی کردن
14. توانایی بیان صادقانه نارسائی در کارهای انجام شده وقبول اشتباهات
15. امید و اشتیاق و علاقه بیشتر برای زندگی سالم
پیامدهای ناشی از عزت نفس پایین
عزت نفس پایین می تواند بر ماهیت روابط با دیگران و سلامت روانی و اجتماعی ما نفوذ قوی داشته باشد و آنها را تهدید کند. ویژگیهای افراد با عزت نفس پایین عبارتند از :
1. در پذیرش خود و دیگران مشکل دارند. در این رابطه راجرز روان شناس آمریکایی می گوید: هر چه افراد خود را بیشتر بپذیرند، احتمال بیشتری خواهد داشت که دیگران را نیز بپذیرند و برعکس هرچه نظرشان نسبت به خود نامطلوب باشد، دیگران را نیز کمتر پذیرا خواهند بود.
2. ترس از تنها شدن دارند و می ترسند که مبادا دیگران ترکشان کنند.
3. کمال گرا هستند. همه چیز را در حد بالا و با کیفیت بالا می خواهند . مرتب پیشرفت خود را با پیشرفت دیگران مقایسه می کنند و در این مقایسه احساس ضعف بیشتری می کنند.
4. به جای رویارویی مستقیم با مشکل از آن اجتناب کرده، آن را انکار می کنند، متوسل به سرکوب یا فرافکنی می شوند. ضعف خود را با تکبر و غرور خود می پوشانند.
5. از شناخت و آگاهی در مورد خود اجتناب نموده و برداشت مبهمی از خود دارند و از خود چنان می برندکه نمی دانند چه احساسی دارند.
6. به خود کاذب روی می آورند ، احساس می کنند که باید همه چیز را تحت کنترل داشته باشند و چون توان واقعی آن را ندارند پشت عنوان های شغلی قایم می شوند و معمولا از خطر کردن و تغییر می ترسند.
7. نمی توانند تصمیم بگیرند و همواره در یک موقعیت بلاتکلیفی به سر می برند.
8. در صحبت و گفتمان خود را کم جرات تر، بازنده تر و عجول می پندارند.
9. در زندگی بیش از حد محتاطانه برخورد می کنند.
10. در برخورد با انتقادات منطقی نبوده وحالت تدافعی به خود می گیرند.